Czy wiesz, że Twoje dziecko nie musi chodzić do szkoły?

W edukacji domowej w Polsce uczy się już blisko 50 tysięcy dzieci i młodzieży. Rodzice szukają alternatywy dla tradycyjnego modelu nauczania, wobec stale rosnącego stresu i frustracji związanej ze szkołą systemową. Podczas konferencji zorganizowanej przez Wydawnictwo Element “Nie musimy chodzić do szkoły!”, której byliśmy partnerem, mogliśmy usłyszeć, jak wychować szczęśliwe, pełne pasji dzieci, a także dowiedzieć się, jak odpowiedzieć na ich potrzeby edukacyjne. Prelegentami wydarzenia byli m.in.: André Stern i Marek Kaczmarzyk. Zapraszamy do przeczytania naszej relacji z tego wydarzenia. 

 Entuzjazm motorem uczenia się

Według Andre Sterna stale mieszamy pojęcia i utożsamiamy uczenie się z uczeniem się “na pamięć”, gdy tymczasem proces nauki, to coś, co nam się przydarza. Co ciekawe, nasz mózg nie jest stworzony do tego, by uczyć się na pamięć, a do rozwiązywania problemów. Stern podczas swojego wystąpienia stawiał pytania: kiedy zatem zapamiętujemy najlepiej? Kiedy przyswajamy wiedzę? Kiedy zachowujemy informacje? 

Okazuje się, że zabawa to jedyna czynność, która sprawia, że jesteśmy w stanie zapamiętać wszystkie informacje i to bez wysiłku. Z kolei przyswajamy i zapamiętujemy informacje, kiedy jesteśmy w stanie je zrozumieć. Autor książek wskazał, że naszą największą supermocą jest zaangażowanie. To właśnie dzięki niemu i przy wsparciu entuzjazmu możemy “przenosić góry”, robić wspaniałe, niesamowite rzeczy. Entuzjazm jest czymś najbardziej naturalnym dla dziecka, to stan, w którym dziecko znajduje się niemal permanentnie. 

Po pierwsze zaufanie, po drugie bezwarunkowa miłość

Zaufanie do dziecka to podstawa i klucz do wychowania go na szczęśliwego człowieka. 

Jak twierdzi Stern, dzieci są “olbrzymami potencjałów” i jest to uwarunkowane genetycznie. Co powinniśmy zrobić jako dorośli? Zaufać im, podążać za nimi, starać się stworzyć optymalne warunki do rozwoju i nie przeszkadzać. 

Nasze dzieci stają się takimi, jak je widzimy. Nasza miłość i postawa wobec nich powinna komunikować: “kocham cię bo jesteś, jaki jesteś”, “nic nie musisz”, “nie musisz się zmieniać, ani poprawiać”. Mówmy to naszym dzieciom, obdarzamy ich zaufaniem – apelował podczas spotkania do rodziców pisarz.

Andre Stern wskazał także, że żyjemy w kulcie wysiłku i przymusu. Już sam fakt, że się wysilamy, jest wartościowy sam w sobie. To samo staramy się zaszczepiać naszym dzieciom. Nie jest to właściwa postawa, prowadzi do przekazu: “nie jesteś wystarczający”. Przymus nie jest czymś w porządku wobec nas samych. 

Dlaczego dzieci nie lubią chodzić do szkoły?

Podczas swojej prelekcji neurodydaktyk i autor książek Marek Kaczmarzyk zwrócił uwagę na to, że nasze mózgi zostały stworzone do uczenia się, jednak warunki, jakie stwarza szkoła, są bardzo odległe od tego, co nam sprzyja w tym procesie.

My jako dorośli w edukacji dziecka za bardzo fokusujemy się na samym celu, a nie zwracamy uwagi na drogę i proces dążenia do niego. W szkole uczeń ma z tym cały czas do czynienia. To szkoła określa cele, mówi jak to zrobić i sama się ocenia. – Jeśli będąc uczniem, czegoś nie wiesz, nie potrafisz – to koniec, leżysz – zauważył biolog. 

W szkole każemy dzieciom stale ze sobą konkurować, zamiast stawiać na kooperację, wtłaczamy uczniów w sztuczne grupy jednowiekowe, gdzie nie ma naturalnej hierarchii i przestrzeni na socjalizację. Dzięki edukacji domowej możemy dzieciom dać z kolei przestrzeń relacyjną i socjalizacyjną – ale nie tylko do relacji między dzieckiem a rodzicem, ale także w grupie np. znajomi z dziećmi – tłumaczył Kaczmarzyk. 

W swoim wystąpieniu dr Kaczmarzyk odniósł się także do kwestii pamięci i przyswajania wiedzy przez uczniów. Wskazał, że edukacja jest przede wszystkim poszukiwaniem, a nasza pamięć nie służy jedynie do zapamiętywania, ale do przetwarzania informacji. Szkoła z kolei tworzy sztuczne powody, dla których mózgi młodych ludzi mają zapamiętywać nieograniczone ilości informacji. Jak wiemy, mózg pamięta informacje dopóki są mu potrzebne, użyteczne.

Nie musimy chodzić do szkoły –  Konferencja z udziałem André Sterna i Marka Kaczmarzyka odbyła się 2 grudnia 2023 roku we Wrocławiu. Wydarzenie miało na celu propagowanie wiedzy na temat edukacji domowej, rozwianie wątpliwości związanych z tym trybem nauki i wsparcie wiedzą ekspercką oraz wymianą doświadczeń z praktykami podczas sesji networkingowej.

Noty o prelegentach:

Marek Kaczmarzyk – doktor nauk biologicznych, nauczyciel akademicki, biolog, neurodydaktyk, memetyk i popularyzator nauki. Propaguje dydaktykę ewolucyjną – dziedzinę zajmującą się rozpoznawaniem i praktycznym wykorzystaniem wpływu mechanizmów ewolucyjnych na uczenie się i nauczanie. Autor książek popularnonaukowych: “Strefa napięć”, “Szkoła memów” “Szkoła neuronów” oraz “Unikat”,  jest także autorem podręczników i programów szkolnych.

André Stern – francuski pisarz, gitarzysta, lutniki i mówca. Jest także prezesem Instytutu Arno Sterna. Mieszka w Paryżu z żoną i dwójką dzieci, które także nie chodzą do szkoły. Co jeszcze go wyróżnia? Nigdy nie chodził do szkoły. Całą wiedzę, jaką posiadł, zawdzięcza edukacji domowej. Dziś jako autorytet w dziedzinie rodzicielstwa i edukacji dzieli się swoją wiedzą z rodzicami, nauczycielami i edukatorami. Podczas swoich prelekcji inspiruje, dodaje otuchy i mocno dmucha w rodzicielskie żagle. Jego książka “I nigdy nie chodziłem do szkoły” sprzedała się już w ponad 100 000 egzemplarzy na całym świecie!

wróć