Edukacja przyszłości? Tak, ona już tu jest!

Szkoła jaką znamy – stacjonarny budynek podzielony na klasy z nauczycielami i nauką w 45-minutowych blokach to już przeszłość. Na zachodzie od lat sukcesywnie wdrażane są zmiany w zakresie szkolnictwa, które musi zmierzyć się z Czwartą Rewolucją Przemysłową. Tym razem zmiana dotyczy już nie tylko przemysłu, ale dzięki rozwojowi technologii, nas wszystkich. Wnika w codzienne życie i determinuje wszystkie jego aspekty z nauką na czele. Idą za tym ogromne nakłady finansowe ze strony zarówno rządów, przedsiębiorstw, instytucji jak i samych rodziców.

Edukacja w Czwartej Rewolucji Przemysłowej

Edukacja 4.0, czy inaczej mówiąc Edukacja 2030, kładzie nacisk na naukę spersonalizowaną i asynchroniczną. Zakłada, że człowiek będzie uczył się przez całe życie, wciąż zdobywając nowe umiejętności i podnosząc swoje kwalifikacje. Szkoła w obecnym kształcie nie sprosta edukacji pokolenia, które będzie musiało, jak żadne przed nimi, nabyć umiejętności do dostosowywania się do wciąż nowych sytuacji. Już teraz mamy do czynienia z coraz większym rozdźwiękiem między systemami edukacji a wymogami rynków pracy. Wielu uczniów zaczynających obecnie edukację jako 6-7 latkowie będzie pracowało w nowych zawodach, które jeszcze nie istnieją. 

W najbliższych latach od naszych dzieci będą wymagane umiejętności przede wszystkim: cyfrowe, technologiczne, innowacyjne i kreatywne, a z drugiej strony będzie mocno położony nacisk na interpersonalną inteligencję emocjonalną, na empatię, współpracę i świadomość społeczną. Jak to osiągniemy? Nauka będzie musiała być spersonalizowana, różnorodna, prowadzona we własnym tempie, oparta na doświadczeniu, projektach i indywidualnych potrzebach dziecka. 

Co, jeśli nie tradycyjne szkolnictwo? 

Czy mamy alternatywę? Czy istnieje forma kształcenia, która stawia na indywidualny rozwój dziecka, uczy go myślenia i poszukiwania odpowiedzi, a nie sztuki zapamiętywania? Wykorzystuje jego talenty i predyspozycje? Odpowiedzią jest edukacja domowa, która w naturalny sposób wpisuje się w najnowsze trendy nauczania, stając się tym samym najlepszą formą nauki. Rodzic, prowadząc dziecko w edukacji domowej, ma realny wpływ na to, czego i jak będzie się uczyło. Może zapewnić mu dobry start i zadbać o to, by świetnie poradziło sobie w dorosłym życiu. Warto podkreślić, że rodzic w kształtowaniu edukacji swojego dziecka nie jest sam. Ma możliwość korzystania z bogactwa dostępnych materiałów, nowoczesnych platform edukacyjnych oraz doświadczenia tutorów czy mentorów. Może liczyć na wsparcie społeczności edukatorów, pomoc korepetytorów czy nauczycieli przedmiotowych.

9 kompetencji edukacji przyszłości 

W ciągu najbliższych 20 lat edukację będą kształtowały następujące kompetencje:

1. Nauka spersonalizowana.
2. Możliwość uczenia się w różnym czasie i miejscu.
3. Wolny wybór.
4. Nauczanie projektowe.
5. Nauka przez doświadczenie.
6. Interpretacja danych.
7. Zmiany w egzaminach.
8. Kreowanie nauki przez ucznia.
9. Mentoring. 

Nauka nie będzie ograniczała się już do szkolnego budynku i klasy. Uczniowie będą mogli zdobywać wiedzę w różnym czasie i miejscu, korzystając z edukacyjnych platform e-learnigowych, na własnych warunkach i we własnym tempie. Dzięki spersonalizowanej nauce każde dziecko będzie mogło cieszyć się indywidualnym podejściem edukacyjnym, dostosowanym do jego potrzeb i predyspozycji.

Nowoczesna nauka zakłada także wolny wybór materiałów, programów, narzędzi i technik. Nie ważne jakim sposobem, ważne by osiągnąć cel. Dostosowując się do tego, czego będzie oczekiwał od młodego człowieka rynek pracy, uczniowie będą pracować projektowo, w grupach poznając techniki organizacyjne i umiejętności zarządzania czasem.

Nauka będzie oparta o doświadczenia praktyczne, a przedmioty ścisłe, przyrodnicze i informatyczne będą stanowiły trzon całej edukacji. Ważną częścią przyszłych programów nauczania stanie się ludzka umiejętność interpretacji danych z analiz komputerowych. Dzisiejsze egzaminy i sprawdziany nie weryfikują wiedzy ucznia. Pamięciowe przyswajanie prowadzi do ulotności nabytych umiejętności. 

>W edukacji 4.0 faktyczną wiedzę ucznia będzie się mierzyć w trakcie procesu nauczania, a jej zastosowanie najlepiej sprawdzi się w pracy nad projektem. Sukces dziecka będzie możliwy w pełni, jeśli weźmie ono realny udział w procesie uczenia się, poprzez zaangażowanie i wdrażanie własnych pomysłów. Za 20 lat uczniowie będą posiadali ogromną autonomię w tym, jak i czego będą się uczyć. Ważną rolę odegrają mentorzy, którzy jako przewodnicy będą wskazywać swoim wychowankom właściwy kierunek w gąszczu informacji. 

Każda zmiana niesie obawę przed nieznanym, ale jeśli chodzi o zmiany w edukacji, tu nie ma już odwrotu. Edukacja 4.0 stała się faktem, ona już tu jest. Wiele polskich szkół stara się iść w tym kierunku,  niestety zmiany te zachodzą bardzo wolno. Nie musimy biernie czekać, możemy sami się uczyć, zdobywać wiedzę na temat edukacji przyszłości. Każdy rodzic ma możliwość wyboru – sam może pokierować edukacyjną ścieżką swojego dziecka.

Parafrazując Marka Twaina można powiedzieć: Drogi rodzicu, odwiąż liny,  opuść bezpieczną przystań. Złap w żagle pomyślne wiatry i wraz ze swoim dzieckiem podróżuj, śnij odkrywaj…

źródła:

Farnam Jahanian, World Economic Forum_ 2020

Schools of the Future, World Economic Forum_ Report_2019

Christiaan Henny, 9 Things That Will Shape The Future Of Education: What Learning Will Look Like In 20 Years?_elearningindustry.com