Jak rozmawiać z dzieckiem na trudne tematy?

Ostatnie wydarzenia w Ukrainie zmieniły nasz świat na zawsze. Do tej pory wszyscy żyliśmy w przeświadczeniu, że bezpieczeństwo i panujący na świecie pokój są czymś pewnym. Okazało się, że nie. Strach, niepewność, współczucie, rozczarowanie to uczucia, z którymi mierzy się teraz każdy. Nie tylko dorośli, również dzieci. Najmłodsi widzą i czują więcej niż nam się wydaje. Nawet jeśli nie rozumieją co się dzieje, doskonale wiedzą, że dzieje się coś złego…

Czy rozmawiać z dzieckiem na temat wojny?

Wojna to słowo, które budzi przerażenie. Dla większości z nas jest czymś strasznym, ale i abstrakcyjnym. Jak więc możemy tłumaczyć tą sytuację dzieciom? 

To duży dylemat. Prawdą jest jednak, że przemilczenie nie jest najlepszym rozwiązaniem. Często wydaje nam się, że chronimy w ten sposób dziecko. Brak informacji nie daje jednak poczucia bezpieczeństwa. Jeśli dziecko pyta, powinno dostać odpowiedź. Oczywiście z użyciem słów adekwatnych do jego wieku. 

Dobra komunikacja, także z dzieckiem, w dużej mierze opiera się na emocjach. Temat rozmowy może być trudny, jednak kiedy rodzic jest opanowany i spokojny – dziecko również czuje spokój. 

Nie powinniśmy poruszać takich kwestii z najmłodszymi, kiedy nie czujemy się na to gotowi. Kiedy targają nami negatywne emocje. Dobry moment jest wtedy, gdy oczyścimy głowę i będziemy w stanie zaoferować dziecku swoje pełne wsparcie. Oczywiście mówienie o smutku i lęku jest jak najbardziej na miejscu. Dobrze przekazywać dziecku wiedzę o emocjach i o tym, że każda z nich jest nam potrzebna. Negatywne jest natomiast przerzucanie ich na dziecko. Młody człowiek powinien czuć się w obecności rodzica bezpieczny i zaopiekowany – w każdej sytuacji. 

Czy powinniśmy zapraszać dziecko do “świata dorosłych” ?

Dorosły świat nie zawsze jest kolorowy. W ciągu życia człowiek doświadcza wielu trudnych wyzwań.Problemy rodzinne, zawodowe, odejście bliskiej osoby, światowe kryzysy – takie jakiego właśnie wszyscy doświadczamy. 

Rodzice w ich obliczu stają przed dylematem – chronić dziecko, czy informować o tym co się dzieje ? 

Zdania są podzielone. W dużej mierze jest to kwestia indywidualna. Zależy od wieku, rozwoju i wrażliwości dziecka. 

To czego stanowczo nie powinno się robić to kłamać. Kłamstwo zwykle po czasie wychodzi na jaw, a dziecko traci zaufanie do najbliższych sobie osób – rodziców. 

To ogromny cios dla małego człowieka. Zachwiane zostaje nie tylko zaufanie, ale również poczucie bezpieczeństwa i poczucie własnej wartości. 

Nie chodzi o to, aby zarzucać małego człowieka wszystkimi swoimi problemami. Jednak takie, które mają wpływ na wspólne rodzinne życie, nie powinny być zamiecione pod dywan. Dzieci czują niepokój rodziców, a domyślanie się jaki jest ich powód, kosztuje je dużo stresu. 

Klarowność sytuacji daje spokój – nie tylko dorosłym. 

Jak ukoić dziecko w trudnych chwilach ?

To, że będziemy wobec dziecka szczerzy, nie wyklucza jednak jego negatywnych emocji. 

Jak pomóc mu w takich ciężkich momentach ? Przede wszystkim być dla niego. Spokojnie rozmawiać. Pozwalać mu na płacz, złość i “gorsze” zachowanie. Wszyscy potrzebujemy czasem odreagować – zwłaszcza dzieci. Nie powinniśmy w takich chwilach uspokajać dziecka, pocieszać i odwracać jego uwagi. 

Zezwolenie na swobodny przepływ emocji to najlepsze co można w takich sytuacjach zrobić. Wyraz szacunku do jego uczuć. Sygnał, że są dostrzeżone i zaakceptowane. Dzięki temu zyskamy zaufanie dziecka. Możemy mieć pewność, że w razie przyszłych kłopotów zwróci się do nas bez obaw.

Wszystko czego potrzebuje dziecko w obliczu trudnych przeżyć to obecny i spokojny rodzic. Taki, który nie boi się ciężkich tematów, jednak porusza je w odpowiednich słowach, bez paniki. Taki, który pozwala sobie na chwilę bezradności, aby później ruszyć do działania. To co dzieje się obecnie dookoła może być okazją do nauki – jak wspólnie przeżywać kryzysy, jak o siebie dbać, jak pomagać innym. Jak znajdować harmonię i być z bliskimi- nawet wtedy, kiedy nie jest dobrze. 

W trudnej rozmowie z dzieckiem bardzo pomocne może okazać się wspólne czytanie książek. Zapraszamy serdecznie do obejrzenia naszego spotkania z Eweliną Pyrtek, na którym zgłębiamy tajniki bajko terapii. Poznacie na nim tytuły książek o tematyce wojny, które mogą być wstępem do rozmowy z dzieckiem o obecnej sytuacji. Dowiecie się więcej o terapeutycznym działaniu książek.

wróć