Dyskalkulia – co to jest i jak pomóc dziecku?

Dyskalkulia, znana również jako dysleksja matematyczna, to zaburzenie związane z trudnościami w nauce matematyki. Najczęściej jest ono diagnozowane w wieku szkolnym. Jak rozpoznać dyskalkulię, czym się objawia i jak wesprzeć dziecko w codziennej nauce matematyki?

Co to jest dyskalkulia?

Dyskalkulia to zaburzenie rozwojowe związane z trudnościami w liczeniu i nauce matematyki. W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 jest uwzględniona w pozycji F81.2 jako specyficzne zaburzenia umiejętności arytmetycznych.

Dziecko z dyskalkulią ma problem z podstawowymi działaniami matematycznymi, takimi jak dodawanie, odejmowanie, dzielenie i mnożenie. Ma też trudności w bardziej skomplikowanych obszarach matematyki, takich jak algebra geometria czy trygonometria.

Warto podkreślić, że dyskalkulia nie wiąże się z zaburzeniami funkcji umysłowych. Rozpoznaje się ją zwykle u dzieci o normalnej, a nawet ponadprzeciętnej inteligencji.

Dyskalkulia – objawy

Pierwsze objawy dyskalkulii zwykle pojawiają się w wieku szkolnym i właśnie wtedy to zaburzenie jest diagnozowane. Trudności nie dotyczą jedynie liczenia, a wielu różnych obszarów. Do objawów dyskalkulii zaliczamy:

• trudności z zapamiętywaniem, zapisywaniem i odczytywaniem cyfr, liczb, symboli matematycznych oraz innych wartości liczbowych,
• trudności z wykonywaniem operacji matematycznych, które przekraczają próg dziesiątkowy,
• liczenie na palcach, nawet w przypadku prostych obliczeń,
• problem z liczeniem ilości przedmiotów,
• problem z określaniem czasu na zegarze,
• dezorientacja w przestrzeni i problemy z rozróżnianiem kierunków,
• wolniejsze tempo uczenia się matematyki w porównaniu do rówieśników.

Do mniej oczywistych objawów dyskalkulii można zaliczyć trudności w czytaniu mapy, problemy z zapamiętywaniem kroków tanecznych, zapominanie ważnych dat czy słaba koordynacja ruchowa.

Wyżej wymienione objawy mogą wskazywać na dyskalkulię, jednak często zdarza się, że trudności w nauce matematyki wynikają np. ze zmęczenia, choroby czy po prostu braku wiedzy. O dyskalkulii mówimy w momencie, kiedy wiek matematyczny dziecka jest wyraźnie niższy od wieku jego rozwoju umysłowego, jednak taką diagnozę może postawić jedynie specjalista.

Diagnoza i wsparcie dla dziecka z dyskalkulią

Jeżeli podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć dyskalkulię, udaj się z nim do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. W celu rozpoznania z zaburzenia wykorzystuje się różne testy specjalistyczne, które umożliwiają określenie zakresu i poziomu deficytów u dziecka.

Specjaliści korzystają głównie z:

• testów umiejętności szkolnych w zakresie czytania, pisania i liczenia,
• testów inteligencji (płynnej i skrystalizowanej),
• testów zdolności specyficznych.

Im wcześniej uda się rozpoznać dyskalkulię, tym lepiej. Dziecko będzie mogło pracować nad zaburzeniem za pomocą odpowiednich ćwiczeń oraz korzystać ze wsparcia ze strony nauczycieli.

Do ćwiczeń wspierających dzieci z dysleksją można zaliczyć:

• rebusy,
• wykreślanki,
• labirynty,
• ćwiczenia z porównywaniem liczb,
• ćwiczenia z zegarem,
• odwzorowywanie figur z obrazka,
• powtarzanie ciągów cyfrowych,
• wyszukiwanie liczb i symboli na obrazkach.

Ponadto aby pomóc uczniowi z dyskalkulią w nauce, warto zlecać mu proste zadania. Pozwól dziecku korzystać z kalkulatora oraz daj mu dostęp do tablic ze wzorami matematycznymi. Zachowaj cierpliwość i nagradzaj, kiedy zobaczysz postępy. Pamiętaj, że nad dyskalkulią trzeba pracować systematycznie i konsekwentnie.

Edukacja domowa dla dziecka z dyskalkulią

Edukacja domowa może być dobrym rozwiązaniem dla dziecka z dyskalkulią, ponieważ pozwala na naukę dostosowaną do jego potrzeb i możliwości. W domu można skupić się na tych obszarach, które sprawiają dziecku największe trudności – bez presji czasu, ocen i porównań z rówieśnikami. 

Edukacja domowa daje możliwość elastycznego planowania dnia, co pozwala lepiej dostosować czas nauki do momentów, kiedy dziecko jest najbardziej skoncentrowane i gotowe do pracy. Dzięki temu można unikać sytuacji, w których dziecko jest przemęczone lub przeciążone materiałem, co bywa trudne do osiągnięcia w szkole. Rodzice mogą również na bieżąco zapewniać dziecku wsparcie emocjonalne, co jest kluczowe w procesie przezwyciężania trudności związanych z dyskalkulią.

Jeżeli czujesz, że edukacja domowa może być dobrym rozwiązaniem dla Twoich dziecka, weź udział w rekrutacji do Centrum Nauczania Domowego. Współpracujemy ze szkołami w całej Polsce. Zapewniamy naszym uczniom bezpłatny dostęp do najlepszej i największej platformy edukacyjnej. Znajdują się na niej interaktywne lekcje i zajęcia online z nauczycielami.

Bibliografia:

• Co to jest dyskalkulia? – przyczyny, objawy, ćwiczenia, <https://pedagogika-specjalna.edu.pl/terapia-pedagogiczna/co-to-jest-dyskalkulia/> [dostęp: 16.10.2024]
• Dyskalkulia, <https://mindhealth.pl/co-leczymy/dyskalkulia> [dostęp: 16.10.2024]

wróć