Dziecko z mutyzmem w nauczaniu domowym

Twoje dziecko w domu komunikuje się prawidłowo, ale poza domem milczy? A może nagle przestało mówić? Takie objawy mogą wskazywać na mutyzm. Edukacja domowa może być dobrym rozwiązaniem w przypadku tego zaburzenia.

Mutyzm – co to jest i jak się objawia?

Mutyzm to zaburzenie mowy o podłożu psychologicznym, wynikające z odczuwanego lęku czy fobii przed mówieniem. Pomimo rozumienia mowy i umiejętności komunikowania się na piśmie dziecko ma problem ze spontanicznym wypowiadaniem się czy odpowiadaniem na pytania.

Mutyzm dzieli się na:

• mutyzm całkowity – kiedy dziecko w ogóle nie chce mówić,
• mutyzm wybiórczy (selektywny) – kiedy dziecko mówi tylko w określonych sytuacjach lub przy konkretnych osobach.

Dzieci z mutyzmem wybiórczym mogą być roześmiane i hałaśliwe w otoczeniu, w którym czuje się swobodnie, np. w domu. Jednak poza domem czy w sytuacjach stresujących nie jest w stanie wydobyć z siebie głosu. Dziecko jest świadome tego, że brak mowy utrudnia mu nawiązywanie relacji, jednak rozmowa sprawia mu ogromną trudność.

Mutyzmowi mogą towarzyszyć takie objawy jak:

• nieśmiałość,
• mówienie szeptem,
• unikanie kontaktu wzrokowego,
• unikanie interakcji z innymi,
• mówienie tylko do wybranych osób,
• płaczliwość.

W przypadku mutyzmu ważne jest jak najwcześniejsze rozpoczęcie terapii, która powinna obejmować m.in. eliminację objawów, zmniejszenie poziomu lęku, pozwolenie dziecku na przeżywanie emocji czy trening umiejętności społecznych. Nieleczony mutyzm utrwala się, co może prowadzić do problemów z mową, nawet gdy dziecko jest już starsze. Może ono czuć blokadę przed zabraniem głosu czy występowaniem na forum, co wynika z wciąż obecnego lęku. Dzieci pozostawione bez pomocy mogą też w przyszłości zmagać się z fobią społeczną lub depresją.

Dziecko z mutyzmem w szkole

Dziecko z mutyzmem może mieć trudności w odnalezieniu się w szkolnym środowisku. Stresująca atmosfera, rywalizacja, sprawdziany, odpytywanie – to wszystko może powodować, że dziecko będzie czuło się wycofane i zalęknione. Ponadto milczenie i unikanie kontaktu z rówieśnikami może prowadzić do wykluczenia. W związku z tym dziecko może czuć blokadę przed mówieniem.

Sam mutyzm nie jest podstawą do wydania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Jednak mutyzm może prowadzić np. do niedostosowania społecznego albo zagrożenia niedostosowaniem społecznym, co już stanowi podstawę do wydania takiego orzeczenia. Decyduje o tym zespół orzekający m.in. na podstawie analizy funkcjonowania dziecka.

Dla dziecka z mutyzmem, które ma stwierdzone niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym i w związku z tym posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, opracowywany jest IPET, czyli Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny. Zawiera on m.in. zakres i sposób dostosowania programu oraz wymagań edukacyjnych, zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów czy formy i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Określa on, jak uczyć dziecko z mutyzmem.

Dziecko z mutyzmem w edukacji domowej

W przypadku dzieci, które nie potrafią odnaleźć się w szkole, dobrą alternatywą jest edukacja domowa. W tym trybie nauczania dziecko jest zapisane do wybranej szkoły, jednak obowiązek szkolny realizuje w domu. Rodzic może zdecydować, kiedy, gdzie i przy pomocy jakich materiałów będzie uczyć się dziecko. Dostosowuje też tempo nauki do indywidualnych potrzeb ucznia. Dziecko z mutyzmem w edukacji domowej uczy się w bezpiecznym otoczeniu w towarzystwie swoich bliskich. Nie czuje presji i stresu. Nie musi też stresować się sprawdzianami czy odpytywaniem.

W Centrum Nauczania Domowego pomożemy Ci przejść na edukację domową i zapewnimy wsparcie na każdym etapie. Współpracujemy z wieloma szkołami w całej Polsce, które są przyjazne edukacji domowej. Oferujemy też platformę edukacyjną, na której dziecko może rozwiązywać interaktywne ćwiczenia, oglądać materiały wideo, słuchać nagrań audio, a także uczestniczyć w spotkaniach online z nauczycielami. Jeśli chcesz przejść na nauczanie domowe, weź udział w rekrutacji!

Bibliografia:

• Pedagogika Specjalna, 2018. Czym jest mutyzm? Zasady pracy z dzieckiem, <https://pedagogika-specjalna.edu.pl/logopedia/czym-jest-mutyzm/> [dostęp: 25.01.2024]
• Mutyzm.pl, Czym jest mutyzm wybiórczy?, <https://mutyzm.pl/Artyku%C5%82y/Czym_jest_mutyzm_wybi%C3%B3rczy> [dostęp: 25.01.2024]

wróć