Dziecko z niedostosowaniem społecznym w nauczaniu domowym

Na początek zdefiniujmy, czym jest niedostosowanie społeczne. To termin wskazujący na formy zachowania dziecka, które nie są zgodne ze społecznymi wyznacznikami, ogólnie przyjętymi i akceptowanymi normami. Takie zachowania mogą skutecznie uniemożliwiać aktywną edukację, właściwą socjalizację ucznia, wpływają także na słabą realizację życiowych zadań. Mają negatywny wpływ na samo dziecko, jak i na funkcjonowanie jego otoczenia. 

Niedostosowanie społeczne i zagrożenie niedostosowaniem społecznym – co to jest?

Uczeń niedostosowany społecznie nie uznaje autorytetów, nie przestrzega ustalonych norm i społecznych wartości i ma do nich negatywny stosunek. Popada w konflikty zarówno z rówieśnikami, jak i osobami dorosłymi (rodzice, nauczyciele, ale także przedstawiciele takich instytucji, jak policja czy staż miejska). W przypadku ucznia z zagrożeniem niedostosowaniem społecznym mówimy z kolei o dziecku, u którego występuję te same przejawy, ale są mniej nasilone.

Warto zauważyć, że dziecko z niedostosowaniem społecznym lub zagrożone niedostosowaniem społecznym może ubiegać się o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Dokument wydawany jest przez zespół orzekający Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, rejonowo przynależnej szkole, do której dziecko jest zapisane.

Dziecko z orzeczeniem w edukacji domowej – przeczytaj artykuł! 

Objawy niedostosowania społecznego

Do najczęstszych i typowych zachowań ucznia z niedostosowaniem społecznym lub zagrożonego niedostosowaniem możemy wskazać:

• agresywne zachowania (werbalne i niewerbalne), 
• nieposłuszeństwo i niewykonywanie poleceń,
• popadanie w konflikty (zarówno z rówieśnikami, jak i dorosłymi osobami),
• wagarowanie,
• mówienie nieprawdy,
• spożywanie używek,
• akty wandalizmu,
• pierwsze kradzieże,
• ucieczki z domu. 

Zachowania te uznajemy jako niedostosowanie społeczne, jeżeli mają one charakter permanentny, zdarzają się z dużym natężeniem i często się powtarzają. Jeśli występują okazjonalnie lub na zasadzie incydentu można mówić o zagrożeniu niedostosowaniem społecznym. 

Jak uczyć dziecko niedostosowane społecznie?

Kształcenie specjalne dla ucznia z niedostosowaniem społecznym może być realizowane:  

• w szkole (oddziale) ogólnodostępnej, integracyjnej lub specjalnej,
• w szkole specjalnej w młodzieżowym ośrodku wychowawczym – w przypadku nieletnich, wobec których sąd rodzinny orzekł o umieszczeniu w tym ośrodku,
• w szkole specjalnej w młodzieżowym ośrodku socjoterapii, 
• w specjalnym ośrodku wychowawczym, 
• w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym –  w przypadku dzieci lub uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną  z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna,
• w edukacji domowej.

Dziecko z niedostosowaniem społecznym w edukacji domowej

Edukacja domowa może być wzięta przez rodziców pod uwagę, jako opcja kształcenia dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w tym z niedostosowaniem społecznym lub zagrożonych niedostosowaniem.

Nauczanie domowe, oparte na indywidualnym podejściu do ucznia, sprzyja jego rozwojowi. Taki tryb nauczania może dużo lepiej się sprawdzić niż masowa szkoła masowa, zarówno w sferze edukacyjnej, jak i wychowawczej. To rodzic zna swoje dziecko najlepiej, może dopasować środki, metody i narzędzia do dziecka. W nauczaniu domowym dziecko z jednej strony nie będzie narażone na wykluczenie ze strony rówieśników, z drugiej łatwiej będzie pracować nad jego trudnymi zachowaniami.

Weź udział w rekrutacji do Centrum Nauczania Domowego! Od 15 lat jesteśmy pionierem w tworzeniu edukacji domowej pełnej wolności. Zapewniamy dostęp do największej i najlepszej platformy edukacyjnej oraz zajęć z nauczycielami. Uwalniamy czas i potencjał naszych uczniów.

Źródła:

Podstawa prawna

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2017 poz. 1578 z późn. zm.)
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017 poz. 1591 z późn. zm.)
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r., poz. 1646 z późn. zm.)
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. z 2019 r., poz. 502)
5. Charakterystyka funkcjonowania ucznia z niedostosowaniem społecznym, dr Arkadiusz Kamiński, epedagogika.pl, 8 listopada 2021
6. Model kształcenia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w placówkach oświatowych ogólnodostępnych, Joanna Skibska, Oficyna Wydawnicza “Humanitas”, 2012 r.

wróć