“Edukacja (nie)domowa – Rewolucja czy ewolucja polskiej szkoły?”

Rodziny, które kształcą swoje dzieci w edukacji domowej, potrzebują stabilnej sytuacji prawnej tej formy nauki. Rodzice z kolei potrzebują wsparcia w postaci warsztatów i szkoleń. Konieczny jest dialog i zrozumienie ze stroną rządzącą. Nowe technologie w edukacji domowej rozwijają się szybciej, niż w tradycyjnym modelu szkolnym, ale potrzebujemy mądrości, by widzieć zarówno szanse, jaki i przeciwdziałać zagrożeniom – to wnioski, które wybrzmiały podczas konferencji Edukacja (nie)domowa – Rewolucja czy ewolucja polskiej szkoły?” zorganizowanej przez Fundację Edukacji Domowej 28 czerwca w Warszawie. 

Jako Centrum Nauczania Domowego mieliśmy zaszczyt być partnerem wydarzenia, a także podzielić się wiedzą i doświadczeniem podczas panelu: “Rewolucja czy ewolucja polskiej szkoły? Przyszłość edukacji domowej w Polsce”, gdzie jedną z prelegentek była dyrektor Centrum Nauczania Domowego – Natalia Nowacka.

Konferencję poprowadzili Gabriela Letnovska – wiceprezeska Fundacji Edukacji Domowej oraz Marcin Perfuński (znany w sieci jako SuperTata), dziennikarz i influencer społeczny, a także rodzic edukujący domowo.

Podczas konferencji na uczestników czekały cztery panele z ekspertami:

🔹 Dlaczego Polacy coraz częściej wybierają edukację domową?

🔹 Rewolucja czy ewolucja polskiej szkoły? Przyszłość edukacji domowej w Polsce

🔹 Nowe technologie w edukacji — szansa czy zagrożenie?

🔹 Co zrobić, aby wzmacniać w dziecku pewność siebie

Dlaczego Polacy coraz częściej wybierają edukację domową?

Podczas konferencji zostały zaprezentowane wyniki badań, dotyczące motywacji, jakie kierują rodzicami przy wyborze edukacji domowej. Badania zostały przeprowadzone przy współpracy z Kołem Nauk Psychologicznych działającym przy Instytucie Psychologii Stosowanej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wynikami raportu podzielił się podczas pierwszego panelu – Jakub Celij, wiceprezes Koła Nauk Psychologicznych Pragma.

Jak wynika z raportu spośród motywów przejścia na edukację domową, najważniejszymi okazały się:

• Niezadowolenie z tradycyjnego systemu nauczania (4,64),
• Indywidualne potrzeby edukacyjne dziecka (3,92),
• Problemy z rówieśnikami/nauczycielami dziecka (3,42),
• Stan zdrowia dziecka (3,34),
• Styl życia rodziny (np. częste podróże 2,98).

Z kolei spośród problemów edukacji stacjonarnej najważniejszym dla badanych jest:

• Brak indywidualnego podejścia do ucznia (4,50),
•  Nadmierne skupienie na ocenach (4,28),
• Przeładowany Program nauczania i Kompetentna kadra nauczycielska (średnia dla obu wyniosła 4,05).
• Konflikty rówieśnicze, bullying (3,71).

Jeśli chodzi o dzienny czas poświęcany na naukę, większość odpowiedzi zawiera się w dolnych przedziałach, tj. jedna-dwie godziny (25,86% badanych) oraz dwie-trzy godziny (26,51%). Jest znacznie mniejszy wymiarem godzin niż ten spędzany na zajęciach w szkole tradycyjnej. Żadna z osób biorących udział w badaniu nie zaznaczyła wariantu odpowiedzi powyżej siedmiu godzin, natomiast przedział sześć-siedem godzin – jedynie 6 osób badanych.

Ciekawym pytaniem było to, o czas tygodniowo poświęcany na realizowanie pasji i zainteresowań dziecka. Tutaj najczęściej zaznaczoną opcją była ta mówiąca o największym wymiarze czasu poświęcanym na ten aspekt życia.

Powyżej ośmiu godzin tygodniowo na rozwój zainteresowań i pasji poświęca 39,66% dzieci osób badanych. Najmniej liczna jest grupa dzieci, które w ogóle nie poświęcają czasu na rozwój zainteresowań (1,72%, 8 osób) oraz spędzających na tych aktywnościach do dwóch godzin w tygodniu (5,17%, 24 osoby).

Rewolucja czy ewolucja polskiej szkoły? Przyszłość edukacji domowej w Polsce

Jakie zmiany w prawie oświatowym są potrzebne, aby edukacja domowa była traktowana jako pełnoprawna alternatywa dla tradycyjnej szkoły? Jakie są największe korzyści edukacji domowej i czym ona tak naprawdę jest? A także jakie są najnowsze badania dotyczące efektywności edukacji domowej w porównaniu do tradycyjnej edukacji? To pytania, jakie zostały postawione w drugim panelu dotyczącym przyszłości edukacji domowej w Polsce.

W dyskusji wzięli udział: Natalia Nowacka – dyrektorka Centrum Nauczania Domowego, Anna Łącka – prezeska Fundacji Edukacji Domowej, Daria Pizuńska (pracownik Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego), Mariusz Dzieciątko – prezes Stowarzyszenia Edukacji w Rodzinie oraz Piotr Mikołajczyk – Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Edukacji Domowej INGENIUM w Sulejówku.

– Dla mnie, dla nas w Centrum Nauczania Domowego edukacja domowa to także odpowiedzialność. To świadomy wybór i świadoma decyzja za to, co dziecko potrafi, bo to nie tylko o samą wiedzę chodzi, ale także rozwój kompetencji społecznych. Edukacja domowa dla mnie wiąże się z dużą odpowiedzialnością, oczywiście w tych decyzjach rodzice nie są sami, ale to oni muszą kreować te kierunki rozwoju dziecka i zapewniać to ogromne wsparcie, jakie jest potrzebne, by edukacja domowa miała sens – mówiła podczas konferencji Natalia Nowacka.

Na pytanie, czym jest i jakie korzyści przynosi edukacja domowa, odpowiedział także Piotr Mikołajczyk, który zauważył, że dla wielu uczniów szkół ponadpodstawowych edukacja domowa równa się nadzieja. – Nadzieja dla rodziców, których dzieci są w kryzysie psychicznym i to jest nieoceniona pomoc. Czasem w sytuacjach, z jakimi się spotykamy, jest to jedyna szansa – dodał. Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Edukacji Domowej INGENIUM wskazał także, że dla innej grupy rodziców edukacja domowa może być formą manifestacji swojego niezadowolenia z XIX wiecznego systemu szkolnictwa. – Edukacja domowa daje coś, czego nie daje szkoła systemowa, czyli indywidualne podejście – zaznaczył.

Anna Łącka zaapelowała, by rządzący starali się zrozumieć istotę edukacji domowej i traktowali ją na równi z edukacją tradycyjną. – Dzisiaj mam poczucie, że edukacja domowa nie jest pełnoprawną możliwością spełniania obowiązku szkolnego i to musimy zmienić – wskazała.

Podczas panelu zostały zaprezentowane przez Darię Pizuńską także badania nad homeschoolingem, głównie oparte na statystykach z raportów amerykańskich. Historię edukacji domowej w Polsce, która liczy sobie już ponad 30 lat, przytoczył z kolei Mariusz Dzieciątko.

Nowe technologie w edukacji — szansa czy zagrożenie?

W trzecim panelu eksperci rozmawiali o nowych technologiach w edukacji w tym edukacji domowej, nowoczesnych narzędziach, sztucznej inteligencji oraz o szansach i zagrożeniach, jakie mogą ze sobą nieść takie rozwiązania. Padły pytania o technologie, które mogą zrewolucjonizować edukację w najbliższej przyszłości, o zagrożenia, jakie wynikają z postępującej technologizacji w nauczaniu o higienę cyfrową, a także o edukację domową, która, jak się okazuje, wyprzedza technologicznie nauczanie w trybie klasowo-lekcyjnym.

Przed panelem o nowych technologiach zabrała głos pani posłanka Ewa Schädler – przewodnicząca Zespołu Parlamentarnego ds. Edukacji Domowej, która także pojawiła się na konferencji.

Jako prelegenci wystąpili: Rafał Górski (Prezes Instytutu Spraw Obywatelskich), Marcin Paks (Business Development Manager w Learnetic S.A.), Rafał Lew-Starowicz (pedagog, wiceprezes zarządu Fundacji EdTech Poland), Krzysztof Kaszuba (dyrektor ds. projektów i współpracy z JST w Google for Education Poland), Konrad Wierzchowski (Dell Polska) oraz Artur Rudnicki (przedstawiciel firmy Microsoft).

Najważniejsze myśli w tym panelu:

• Nowe technologie w edukacji rozwijają się w niewyobrażalnym tempie, ale jak słusznie zauważył Rafał Lew-Starowicz sztuczna inteligencja jest dla inteligentnych ludzi. Nowe rozwiązania edukacyjne mają nas wspierać, nie zastępować. Korzystajmy z nich mądrze.
• Nie odetniemy się od technologii, więc uczmy jak z niej korzystać.
• Narzędzia cyfrowe mogą zapewnić indywidualizację nauki, zarówno w szkole, jak i w edukacji domowej.
• Edukacja domowa wyprzedza technologicznie nauczanie w trybie klasowo-lekcyjnym – jak powiedział Krzysztof Kaszuba.
• Ważna jest higiena cyfrowa, pamiętajmy, by używać technologii odpowiedzialnie, zawsze możemy się na jakiś czas „wylogować”.

Co zrobić, aby wzmacniać w dziecku pewność siebie?

Czwarty panel “Co zrobić, aby wzmacniać w dziecku pewność siebie?” – były to praktyczne warsztaty dla rodziców, przygotowane przez Ewę Bensz – psycholożkę specjalizującą się w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży, trenerkę, terapeutkę i pracownika naukowo-dydaktycznego katedry Psychologii w Akademii Górnośląskiej w Katowicach oraz Alicję Grzenik (wiceprzewodniczącą Koła Naukowego Psychologii Stosowanej Akademii Górnośląskiej).

Polska edukacja jest trochę jak starą płacząca wierzba, którą mijam obok swojego domu. Ma starą podstawę – wyschnięty i spróchniały pień, ale nawet ten spustoszały pień bujnie wypuszcza młode gałęzie. I tymi gałęziami jest teraz edukacja alternatywna, która zazielenia stary pruski system edukacji – mówiła na zakończenie konferencji prezeska Fundacji Edukacji Domowej, Anna Łącka.

Konferencja odbyła się 28 czerwca w Warszawie z okazji V Dnia Edukacji Domowej. Już dziś serdecznie zapraszamy na kolejną edycję za rok. Jesteśmy dumni, że mogliśmy wspierać do wydarzenie!

wróć