Wynik badania myślenia kreatywnego PISA, polskie nastolatki w czołówce!

Polskie nastolatki z wysoką pozycją na świecie pod względem umiejętności myślenia kreatywnego – tak wynika z badania myślenia kreatywnego 15-latków PISA 2022. Raport z międzynarodowego sprawdzianu opublikował Instytut Badań Edukacyjnych. Są powody do dumy z naszych dzieciaków i refleksja nad tym, czego tak naprawdę uczymy w szkołach…

Umiejętność myślenia kreatywnego badana była po raz pierwszy w historii programu PISA. Do tej pory badanie obejmowało trzy główne dziedzin: rozumienie czytanego tekstu, umiejętności matematyczne i rozumowanie w naukach przyrodniczych. Diagnoza ma na celu ukazanie poziomu i zróżnicowania umiejętności piętnastolatków, które rozwijane są w trakcie edukacji szkolnej, jaki i poza szkołą.

Do zadań przystąpiło 64 krajów i regionów. Polscy nastolatkowie poradzili sobie naprawdę świetnie! 

Sprawdzane były umiejętności w zakresie tworzenia różnorodnych kreatywnych pomysłów, tworzenia, oceniania i ulepszania pomysłów w czterech domenach: prezentacja graficzna, wypowiedź pisemna, rozwiązywanie problemów społecznych oraz rozwiązywanie problemów naukowych.

Na rozwiązanie każdego zagadnienia młodzi ludzie mieli od 5 do 15 minut.

Przodujemy w Europie, wysoko w świecie 

Polscy uczniowie otrzymali wynik – 34 punkty w zakresie myślenia kreatywnego, tym samym znaleźli się w grupie krajów z najwyższą punktacją. Wynik naszych 15-latków w Europie pobili jedynie uczniowie z Estonii, Finlandii i Danii. Najlepsi okazali się nastolatkowe z Singapuru (średnio 41 punktów) oraz Korei Południowej i Kanady (38 punktów), a także z Australii (37 punktów) i Nowej Zelandii (36 punktów).

Polska osiągnęła wynik istotnie statystycznie wyższy niż średnia dla krajów OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) we wszystkich trzech badanych wymiarach:

• tworzenie różnorodnych pomysłów,
• tworzenie kreatywnych pomysłów,
• ocenianie i ulepszanie pomysłów.

A także we wszystkich czterech domenach:

• prezentacja graficzna,
• wypowiedź pisemna,
• rozwiązywanie problemów społecznych,
• rozwiązywanie problemów naukowych.

We wszystkich krajach, które wzięły udział w badaniu, dziewczęta wykazały średnio wyższe umiejętności w zakresie myślenia kreatywnego niż chłopcy. W Polsce średni wynik dziewcząt to 36 punktów, a chłopców – 33 punkty. Różnica ta jest istotna statystycznie i zbliżona do średniej dla krajów OECD. Polskę w badaniu reprezentowało 6011 uczniów z 240 szkół różnego typu (licea, technika, szkoły branżowe I stopnia i podstawówki, z tym że te ostatnie to niewielki odsetek, stanowiący zaledwie – 1%).

Jest potencjał, ale system do zmiany 

Niestety najnowsze trendy w edukacji, oparte o założenia tzw. Edukacji 4.0, inaczej zwanej Edukacją 2030, jasno pokazują, jak niewystarczający jest model nauczania, jaki znamy obecnie. Widzimy coraz większy rozdźwięk między systemem edukacji a wymogami rynków pracy.

– Badanie pokazuje, jak wielki potencjał jest w naszych dzieciach. Trzeba go wzmacniać i rozwijać. Edukacja powinna nadążać za potrzebami współczesnego świata i starać się przygotować młode pokolenie na zupełnie nową rzeczywistość. W najbliższych latach będą wymagane umiejętności nie tylko cyfrowe, technologiczne, ale także innowacyjność i kreatywność właśnie. Nie możemy zapominać, że ogromny nacisk będzie także położony na interpersonalną inteligencję emocjonalną, na empatię, współpracę i świadomość społeczną – tłumaczy Monika Kamińska-Wcisło z Centrum Nauczania Domowego, która promuje wizje edukacji domowej opartej o założenia edukacji 4.0.

Jak zauważa Kamińska-Wcisło, wielu uczniów zaczynających obecnie edukację jako 6-7 latkowie będzie pracowało w nowych zawodach, w zawodach, które jeszcze nie istnieją. Szacuje się, że będzie to nawet powyżej 65 procent dzieci. Będą uczyć się ustawicznie, zmieniając profesje i przystosowując się do nowej rzeczywistości. Aby to osiągnąć, system edukacji musi się zmienić.

Potrzebna jest nauka spersonalizowana i różnorodna. Nastawiona na ucznia i dostosowana do jego tempa pracy, oparta na kreatywnym myśleniu, doświadczeniach, projektach i indywidualnych potrzebach dziecka. – Stawiając na indywidualny rozwój dziecka, rozwijając jego pasje i talenty, podążając za nim w jego własnym tempie – edukacja domowa w naturalny sposób wpisuje się w najnowsze trendy nauczania – dodaje Kamińska-Wcisło.

W badaniu PISA mierzone myślenie kreatywne zostało zdefiniowane jako umiejętność tworzenia, oceny i ulepszania pomysłów na rozwiązanie problemu lub twórcze wyrażenie się, które może prowadzić do powstania nowej wiedzy, skutecznych i oryginalnych rozwiązań, produktów czy dzieł sztuki.

wróć