Dziecko z niepełnosprawnością ruchową w nauczaniu domowym

Dziecko niepełnosprawne ruchowo ma możliwość uczęszczania do szkoły ogólnodostępnej lub specjalnej. Może również przejść na edukację domową, która dostosowuje sposób nauczania do indywidualnych potrzeb dziecka i umożliwia rozwijanie się w komfortowym środowisku domowym. Czym jest niepełnosprawność ruchowa i jak przejść nauczanie domowe?

Czym jest niepełnosprawność ruchowa u dzieci?

Niepełnosprawność ruchowa u dzieci to inaczej stan obniżonych możliwości motorycznych ciała. Może ona wynikać z różnych przyczyn i objawiać się na różne sposoby, w zróżnicowanym stopniu nasilenia.

Przyczyny niepełnosprawności ruchowej u dzieci mogą obejmować:

• wady genetyczne,
• wady wrodzone,
• urazy porodowe,
• choroby neurologiczne,
• infekcje,
• warunki genetyczne.

Objawy niepełnosprawności ruchowej mogą być różnorodne, w zależności od przyczyny i stopnia nasilenia. Mogą obejmować trudności w chodzeniu, utrzymywaniu równowagi, kontrolowaniu ruchów, a także problemów z siłą mięśniową. Niektóre dzieci mogą potrzebować wsparcia w postaci terapii fizycznej, zajęć rehabilitacyjnych czy sprzętu ortopedycznego, aby poprawić swoje umiejętności ruchowe.

Stopień niepełnosprawności ruchowej u dzieci

Ocenę stopnia niepełnosprawności ruchowej przeprowadzają specjalistyczne komisje, lekarze lub terapeuci. W procesie oceny brane są pod uwagę różne czynniki, takie jak zakres ruchu, siła mięśni, zdolność do kontrolowania ruchów czy zdolność do samodzielnej opieki nad sobą. Warto również zaznaczyć, że ocena stopnia niepełnosprawności ruchowej ma na celu dostosowanie odpowiedniego wsparcia, świadczeń medycznych i rehabilitacyjnych do indywidualnych potrzeb danej osoby. Wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności ruchowej.

• Stopień lekki – dziecko z niepełnosprawnością ruchową w stopniu lekkim może mieć trudności w poruszaniu się, ale wciąż może samodzielnie funkcjonować w wielu codziennych czynnościach.
• Stopień umiarkowany – dziecko z niepełnosprawnością ruchową w stopniu umiarkowanym doświadcza znacznych trudności w poruszaniu się, co wpływa na jej zdolność do samodzielności. Wymaga ona często wsparcia w codziennym życiu.
• Stopień znaczny – dziecko z ciężką niepełnosprawnością ruchową może być w dużym stopniu zależna od pomocy innych w codziennych czynnościach i poruszaniu się.

Cele edukacyjne dziecka z niepełnosprawnością ruchową

Dziecko z niepełnosprawnością ruchową posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane ze względu na stopień niepełnosprawności realizują inną podstawę programową niż pozostali uczniowie. W związku z tym mają różne cele edukacyjne, które są dostosowane do ich potrzeb.

Cele dla ucznia z niepełnosprawnością ruchową to:

• aktywność fizyczna i rehabilitacja,
• wspieranie samooceny i motywacji,
• rozwój umiejętności komunikacyjnych,
• usprawnianie umiejętności koncentracji uwagi,
• rozwijanie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Jak uczyć dziecko z niepełnosprawnością ruchową?

Edukacja ucznia niepełnosprawnego ruchową w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym może odbywać się w dowolnym typie szkoły, zarówno w szkołach specjalnych, jak i ogólnodostępnych. Szkoła przyjmująca ucznia z orzeczeniem o niepełnosprawnosci ruchowej ma obowiązek przygotowania indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego (IPET).

Szkoła powinna zapewnić zindywidualizowany proces kształcenia, formy i programy nauczania oraz zajęcia rewalidacyjne. Uczniom z niepełnosprawnością szkoła powinna zapewnić równe szanse edukacji, nabywania wiedzy i umiejętności oraz wsparcie psychologiczno-pedagogiczne. Obowiązkiem gminy, w której uczeń z niepełnosprawnością ruchową uczęszcza do szkoły, jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły, jednak nie dłużej do 21. roku życia.

Edukacja domowa dla dziecka z niepełnosprawnością ruchową

Alternatywą dla tradycyjnych form nauczania jest edukacja domowa, która w przypadku dziecka z niepełnosprawnością ruchową może okazać się doskonałym wyborem. W edukacji domowej uczeń formalnie jest zapisany do jednej z placówek, ale obowiązek szkolny realizuje w domu. 

W nauczaniu domowym rolę nauczyciela przejmuje rodzic, który najlepiej zna potrzeby swojego dziecka, dzięki czemu materiał może być tak rozłożony, aby nie przeciążyć ucznia nadmiarem wiedzy. Edukacja domowa pozwala także na dostosowanie harmonogramu nauki do codziennego trybu życia, swobodne dysponowanie czasem oraz naukę we własnym tempie bez pośpiechu i presji. 

Z Centrum Nauczania Domowego przejście na edukację domową jest niezwykle proste – wystarczy wypełnić formularz zapisu na naszej stronie, aby otrzymać dostęp do szkół przyjaznych edukacji domowej i wybrać jedną z nich. Placówki, z którymi współpracujemy, mają doświadczenie we współpracy z uczniami z orzeczeniami. Na podstawie opracowanego IPET-u organizują np. zajęcia rewalidacyjne – także dla uczniów w edukacji domowej. Ponadto nasi uczniowie otrzymują dostęp do Internetowej Platformy Edukacyjnej, dzięki której nauka jest prosta i przyjemna.

Bibliografia:

• Czarnocka M., 2022, Uczeń z niepełnosprawnością ruchową w szkole – wsparcie i dostosowania edukacyjne, <https://epedagogika.pl/top-tematy/uczen-z-niepelnosprawnoscia-ruchowa-w-szkole-wsparcie-i-dostosowania-edukacyjne-5963.html> [dostęp 27.11.2023]
• Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, 2023. Instytucje Orzekające – procedury orzekania, tryb i zasady, <https://niepelnosprawni.gov.pl/art,13,instytucje-orzekajace-procedury-orzekania-tryb-i-zasady> [dostęp 27.11.2023]
• Lis N., 2017, Badanie i diagnoza, czyli sami o swoich potrzebach, <http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/584992> [dostęp: 27.11.2023]

wróć